تحلیل انتقادی نگاه نیما یوشیج به شعر کلاسیک در تبیین الگوی وصفی روایی ِ شعر نو

نیما یوشیج دیدگاه ادبی خود را بر رویکردی انتقادی به شعر کلاسیک بنیان نهاد و آرای او به صورت گسترده و گاه تناقض آمیز بر پیروانش و نسلهای بعدی نوگرایان تأثیر گذاشت . اکنون پس از گذشت نیم قرن از مرگ نیما، با توجه به ظهور نظریه های جدید و گسترش امکانات متنوّع نقد ادبی ، بازنگری دیدگاههای او و پیروانش ضروری می نماید. این مقاله بر آن است تا رویکردهای انتقادی نیما را نسبت به شعر کلاسیک در الگوی وصفی ـ روایی شعر نو بررسی و نقد کند. بررسی این الگو که کانونی ترین بخش دیدگاه ادبی نیماست می تواند به رفع ابهامها و تناقضات درونی نظریة شعر نو کمک نماید و امکانات مغفول ماندة شعر کلاسیک را فرا روی آن قرار دهد. مهمترین اشکالهایی که در احتجاجات نیما برای نقد شعر کلاسیک وجود دارد عبارت اند از: ذهنی تلقّی کردن شعر کلاسیک به ویژه غزل فارسی ، بی توجّهی به وجه روایی غزل در شعر کلاسیک ، توجه به ویژگیهای داستان مدرن در نقد شعر کلاسیک ، وفاداری به رئالیسم در شعر، تقلیل دادن امکانات شعری کهن به کاربرد تزئینی عناصر بلاغی ، بی توجهی به زمان ذهنی و درونی در روایت ، و قرار دادن الگوی وصفی ـ روایی در تقابل قطعی با شعر کلاسیک .